ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΟΠΩΣ ΕΚΠΟΝΗΘΗΚΕ ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΛΟΒΕΡΔΟΥ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΟΡΙΖΟΝΤΑ ΕΩΣ ΤΟ 2015

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ

Μελέτη Οικονομικών Επιπτώσεων

Η Μελέτη για την αναδιάρθρωση των νοσοκομείων έχει προβληθεί ως ένα εργαλείο για την άμεση μείωση του κόστους στο δημόσιο τομέα της υγείας. Η συνένωση, συγχώνευση, συλλειτουργία και η ενιαία διοίκηση δημόσιων νοσοκομείων φαίνεται, εκ πρώτης όψεως ως σημαντική πηγή εξοικονόμησης πόρων. Ακόμη σημαντικότερο, έχει προβληθεί ως ένα από τα εργαλεία για τη δημοσιονομική προσαρμογή στο πλαίσιο των απαιτήσεων του Μνημονίου συνεργασίας της χώρας με το ΔΝΤ, την ΕΕ και την ΕΚΤ. Όπως φάνηκε από την ανάλυση των δεδομένων, η αναδιάρθρωση των νοσοκομείων μπορεί να συμβάλλει στη συγκράτηση των δαπανών. Με τους περιορισμούς, όμως, που θέτουν οι Αρχές της Μελέτης μας, όπως η διατήρηση των θέσεων εργασίας δεν φαίνεται ότι μόνη της μπορεί να επιτύχει το στόχο που είναι η εξοικονόμηση 2% του ΑΕΠ, ή περίπου 4.5 δις € μεταξύ 2010 και 2012.

Οι δαπάνες των νοσοκομείων του ΕΣΥ το 2010 ανήλθαν σε € 5,1 δις, ποσό που κατανέμεται εξ’ ίσου μεταξύ μισθοδοσίας και λοιπών λειτουργικών δαπανών. Η δαπάνη για μισθοδοσία δεν προβλέπεται να μειωθεί ως αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσης, παρά μόνον ελάχιστα στην περίπτωση συνδιοικήσεων μονάδων και μείωσης των δαπανών διοίκησης. Αντίθετα, είναι πιθανόν να χρειασθούν πρόσθετες διοικητικές δαπάνες, αν κριθεί σκόπιμη η απασχόληση εξειδικευμένων στελεχών σε νευραλγικές θέσεις σε μεγάλες μονάδες.

Προς το τέλος του 2009, το ζήτημα των νοσοκομειακών δαπανών και του ρόλου τους στο δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας είχε γίνει οδυνηρά αισθητό. Στον Τύπο της εποχής ήταν συχνές οι αναφορές των νέων κυβερνητικών αξιωματούχων, με «υποσχέσεις» μείωσης της «σπατάλης» το 2010, μέσα από τη στενή παρακολούθηση των Διοικήσεων, την  ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τις κεντρικές προμήθειες με τη νέα Επιτροπή Προμηθειών και άλλα μέτρα. Γενική εντύπωση για ένα διάστημα ήταν ότι οι προσπάθειες αυτές θα απέδιδαν, επειδή υπήρχε πολύ «λίπος» να καεί, λόγω σπατάλης και διαφθοράς. Από τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, όμως, φαίνεται ότι, κατά το 2010 υπήρξε σημαντική μείωση κατά 10-11% που έφερε συνολική εξοικονόμηση 315 εκ. €.
(Πίνακας 1)

ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ 2009 & 2010
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΕΣΥ	ΚΛΙΝΕΣ 2009	ΕΞΟΔΑ ΑΓΟΡΕΣ 2009	ΚΛΙΝΕΣ 2010	ΕΞΟΔΑ ΑΓΟΡΕΣ 2010	Διαφορά εξόδων 2010/2009	% Διαφορά εξόδων 2010/2009
1Η ΥΠΕ	9.023	973.175.784	9.123	829.639.037	-143.536.747	-14,75
2Η ΥΠΕ	3.844	329.161.375	3.927	308.092.032	-21.069.343	-6,40
3Η ΥΠΕ	3.530	271.064.194	3.532	249.365.555	-21.698.639	-8,00
4Η ΥΠΕ	4.634	429.564.575	4.697	379.262.864	-50.301.711	-11,71
5Η ΥΠΕ	2.451	236.295.204	2.510	202.463.237	-33.831.967	-14,32
6Η ΥΠΕ	4.992	416.487.878	5.058	373.297.298	-43.190.580	-10,37
7Η ΥΠΕ	2.163	175.374.746	2.202	176.879.696	1.504.950	0,86
ΣΥΝΟΛΟ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΥΠΕ ΕΚΤΟΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΩΝ	30.637	2.831.123.756	31.049	2.518.999.719	-312.124.037	-11,02
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ	4.513	52.234.192	4.110	49.288.964	-2.945.228	-5,64
ΣΥΝΟΛΟ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ	35.150	2.883.357.948	35.159	2.568.288.683	-315.069.265	-10,93

Από τα πρώτα στοιχεία του 2011 φαίνεται ότι παρόμοια εξοικονόμηση μπορεί να επιτευχθεί και στο τρέχον έτος, αλλά είναι μάλλον αμφίβολο ότι παρόμοια επίδοση μπορεί να επαναληφθεί μετά το 2011. Είναι προφανές ότι μεγαλύτερη εξοικονόμηση απαιτείται στα επόμενα χρόνια. Στην ενότητα αυτή θα επιχειρήσουμε να κάνουμε ορισμένες εκτιμήσεις για την ενδεχόμενη εξοικονόμηση δαπανών σε βάθος 4ετίας (2012-2015).

Κατά τη γνώμη μας, η δυνατότητα άμεσης και ουσιαστικής μείωσης της υγειονομικής δαπάνης είναι λιγότερο σημαντική από τη μεσοπρόθεσμη συνεισφορά της αναδιάρθρωσης στη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, την ικανοποίηση των πολιτών και τη μεσοπρόθεσμη βελτίωση στην αποδοτικότητα των νοσοκομείων. Σχετικά σοβαρή εξοικονόμηση μπορεί να αναμένεται από τη συνταξιοδότηση γιατρών στην περίοδο 2011-2015, με δεδομένο ότι η αναπλήρωσή τους θα γίνεται με συγκρατημένο ρυθμό αν εφαρμοσθεί η αρχή μίας πρόσληψης για 5 αποχωρήσεις (βλ. σχετικό κείμενο).  Το αναμενόμενο όφελος θα είναι περίπου 70 εκ € ετησίως. Τέλος, η μετατροπή των λίγων Νοσοκομείων – ΚΥ στη μη νησιωτική Ελλάδα σε Ενισχυμένα Κ.Υ. μπορεί να εξοικονομήσει 13 εκ. € (βλ. σχετικό κείμενο)

Μία άλλη πηγή εξοικονόμησης προκύπτει από τη συγχώνευση μονάδων και τμημάτων νοσοκομείων, καθώς και από την κοινή διεκπεραίωση διοικητικών λειτουργιών, όπως η καθαριότητα, η φύλαξη, η διαχείριση της περιουσίας, οι προμήθειες, η τροφοδοσία, οι τεχνικές υπηρεσίες, οι αποθήκες κλπ με την οργάνωση των νοσοκομείων σε Ομάδες με κοινό διοικητικό σχεδιασμό. Η έκταση της εξοικονόμησης δεν μπορεί να υπολογισθεί, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της αποδοτικότητας των μονάδων.

Μία τρίτη σοβαρή πηγή εξοικονόμησης θα μπορούσε να προέλθει από τις εσωτερικές εφημερίες των γιατρών, η οποία μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους. Πρώτον με την εσωτερική εφημερία σε επίπεδο τομέων, ιδιαίτερα στα επαρχιακά νοσοκομεία. Δεύτερον με την αλλαγή στο νόμο του 2010, με βάση τον οποίο πληρώνονται εφημερίες και σε εργαστηριακούς γιατρούς οι οποίοι, εκ των πραγμάτων, δεν εφημερεύουν.


Τρίτον, μεσοπρόθεσμα, με την αλλαγή στον τρόπο μισθοδοσίας των γιατρών. Οι θέσεις μπορούν να προκηρύσσονται με την ενσωμάτωση στο μισθό του γιατρού  «επιδόματος εφημερίας» κυμαινόμενου ύψους, ανάλογα με της απαιτήσεις του νοσοκομείου κατά ειδικότητα και θέση.  Έτσι, οι θέσεις των γιατρών που θα δικαιούνται επιδόματος θα είναι γνωστές και θα περιορίζονται μόνο σε όσους πράγματι χρειάζεται και είναι διατεθειμένοι να εφημερεύουν στην εσωτερική εφημερία.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΕΒΑΣΕΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ, ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ