Νύχτα με φεγγάρι στο Μουσείο, χάρη στους εργαζόμενους

30/08/2012

Του Δημητρη Pηγοπουλου,

Την περασμένη εβδομάδα, όταν το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοίνωσε τη λίστα με τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία που θα ανοίξουν αύριο το βράδυ, ανήμερα τη δεύτερη Πανσέληνο του Αυγούστου, το Εθνικό και Αρχαιολογικό Μουσείο ήταν «εκτός». Καμία έκπληξη: περιθωριοποιημένο εξαιτίας της ζοφερής πραγματικότητας που το περιβάλλει και της πρωτοφανούς αδυναμίας της πολιτείας να επιβάλλει συνθήκες ευνομίας και ευταξίας στην ευρύτερη περιοχή, θα έκλεινε τις πόρτες του τη συνηθισμένη ώρα, δηλαδή στις 4 το απόγευμα.

Ομως οι εργαζόμενοι του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου είχαν άλλη άποψη. Ηθελαν αυτήν τη συμβολική νύχτα, ένα θεσμοθετημένο «ορόσημο» γιορτής και αβίαστης συνύπαρξης ανάμεσα στους πολίτες και στα μνημεία, το μουσείο «τους», που τυχαίνει να είναι και το σημαντικότερο της χώρας, να μην βυθιστεί στο σκοτάδι όπως όλα τα υπόλοιπα βράδια. Σε συνεργασία με τη διεύθυνση του μουσείου άρχισαν να διερευνούν τη δυνατότητα να κρατήσουν το μουσείο ανοιχτό και, αν ήταν δυνατόν, να φιλοξενήσουν μια μουσική εκδήλωση. Χρήματα δεν υπήρχαν, όσοι δήλωναν συμμετοχή θα προσέφεραν εθελοντική εργασία. Οι αρχαιοφύλακες θα έδιναν το «παρών», γνωρίζοντας ότι δεν πρόκειται να πάρουν ούτε μισό ευρώ. Εξάλλου εδώ και καιρό δεν αμείβονται υπερωρίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Σωματείο Αρχαιοφυλάκων και Νυχτοφυλάκων προέτρεψε με ανακοίνωσή του τους εργαζόμενους στους αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία να προσφέρουν εθελοντική εργασία την Παρασκευή, προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι εκδηλώσεις για το φεγγάρι.

Αφού εξασφαλίστηκε η παρουσία τους (όπως και μιας καθαρίστριας) για να ανοίξει το μουσείο έγιναν διαβουλεύσεις για την εθελοντική συμμετοχή των εργαζομένων εκείνων που θα επέτρεπαν την ομαλή λειτουργία του χώρου. Το μουσείο δεν θα μπορούσε να ανοίξει ολόκληρο, αλλά η εθελοντική συμμετοχή τριών αρχαιολόγων επέτρεπε πιθανόν και την πραγματοποίηση μιας ξενάγησης στην περιοδική έκθεση για τον μηχανισμό των Αντικυθήρων.

Οσο για τη μουσική εκδήλωση όλα έπρεπε να γίνουν πάρα πολύ γρήγορα: να βρεθεί ένα μουσικό σχήμα που να «ταιριάζει» με το περιβάλλον του μουσείου και να «πεισθεί» να συμμετάσχει χωρίς κάποια αμοιβή. Χάρη στο facebook ήρθαν σε επαφή με τους Guitarte Ensemble, ένα σύνολο έξι μουσικών με κοινή αφετηρία την κιθάρα. Η ιδέα να παίξουν στο ατμοσφαιρικό αίθριο του Αρχαιολογικού Μουσείου τους ενθουσίασε. Το μόνο που ζήτησαν ήταν να μην υπάρχει μικροφωνική εγκατάσταση. Στο άκουσμα του αιτήματος οι ιθύνοντες του μουσείου ανακουφίστηκαν. Ο προϋπολογισμός της βραδιάς θα μπορούσε να συνεχίσει να είναι 0 (μηδέν) ευρώ. Οι Guitarte Ensemble θα αρχίσουν να παίζουν λίγο πριν από τις 10, ενώ το πρόγραμμα περιλαμβάνει αποσπάσματα αρχαίας ελληνικής μουσικής, καθώς και μουσική των Μάνου Χατζιδάκι και Φίλιππου Τσαλαχούρη από παραστάσεις του αρχαίου δράματος.

Στην επίσημη ανακοίνωση της εκδήλωσης που ενέκρινε προχθές το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γίνεται λόγος για μια ξενάγηση στις 8.30 το βράδυ (στην περιοδική έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων. Το πλοίο, οι θησαυροί, ο μηχανισμός»). Αλλά το κέφι των αρχαιολόγων φαίνεται ότι προσθέτει μια επιπλέον, στις 9. Η κάθε ξενάγηση δεν μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από 50 άτομα. Οι 100 «τυχεροί» θα δηλώσουν το όνομά τους σε λίστα προτεραιότητας. Οι υπόλοιποι θα μπορέσουν να κινηθούν σε μια συγκεκριμένη διαδρομή μέσα στο μουσείο και φυσικά να δουν την έκθεση: από την είσοδο και μέσω της μυκηναϊκής αίθουσας και της αίθουσας του βωμού μπορούν να φτάσουν στην περιοχή της περιοδικής έκθεσης. Πρόσβαση θα υπάρχει και από την πλευρική είσοδο του μουσείου έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν και άτομα με ειδικές ανάγκες.

Το μουσείο θα παραμείνει ανοιχτό από τις 8 το βράδυ μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα. Κι αυτό θα συμβεί γιατί μια χούφτα συκοφαντημένων δημοσίων υπαλλήλων όρθωσαν το ανάστημά τους, υπερέβησαν τα συμβατικά όρια των τυπικών «υποχρεώσεών» τους και με πλήρη αίσθηση καθήκοντος αποδεικνύουν ότι αντιλαμβάνονται τον κοινωνικό τους ρόλο. Με μειωμένες αποδοχές και βαλλόμενοι πανταχόθεν μάς δείχνουν ότι η μεγαλύτερη «αντίσταση» είναι η δύναμη της πράξης και της θετικής συνεισφοράς.