Εκτενή έρευνα του πρακτορείου Associated Press αποκαλύπτει ότι έχουμε άλλο ένα πανευρωπαϊκό ρεκόρ, άλλη μια
όψη του success story, το χειρότερο σωφρονιστικό σύστημα της Ευρώπης, ενώ
επιβάλλονται οι σκληρότερες ποινές, σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Μπορείτε να διαβάσετε την ανταπόκριση του ΑΡ μεταφρασμένη,
ενώ το Αγγλικό κείμενο βρίσκεται στο τέλος της ανάρτησης του LEFTeria-news
Greek prison system collapsing, labelled ‘inhuman’
European
Court ruled that conditions in cells broke European laws against inhuman or
degrading punishment
Athens: More than 30 men
were crammed into the cell, locked up night and day for weeks or months.
Without enough bunks, many slept on the floor. The windows were painted over,
blocking out the sun, and the air was thick with cigarette smoke and the reek
of the one toilet everyone shared.
But what might come as the
biggest surprise about this prison was its location: In Greece, squarely in
Europe.
Tο
ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα καταρρέει και κατονομάζεται ως “απάνθρωπο”.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι οι
συνθήκες στα κελιά παραβαίνουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία κατά
της απάνθρωπης και εξευτελιστικής τιμωρίας.
Αθήνα: Περισσότεροι από 30 άνδρες στριμωγμένοι
μέσα σε ένα κελί, κλειδωμένοι μέρα
και νύχτα για εβδομάδες ή μήνες.
Χωρίς αρκετές κουκέτες, πολλοί κοιμούνται στο
πάτωμα. Τα παράθυρα ήταν ζωγραφισμένα
επάνω, μπλόκαραν το φώς του ήλιου και ο
αέρας ήταν παχύς με καπνό από τσιγάρα και την
δυσωδία της μίας κοινόχρηστης τουαλέτας.
Αλλά αυτό που είναι η μεγαλύτερη έκπληξη
για αυτή τη φυλακή ήταν η τοποθεσία της: Στην Ελλάδα, ακριβώς μέσα στην Ευρώπη.
Εκεί ο πρώην κρατούμενος
Γιώργος Ασλάνης περάσε
περίπου τρεις μήνες στα σχεδόν 40 τετραγωνικών μέτρων αστυνομικά
κρατητήρια στη πόλη των Σερρών.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων αποφάνθηκε τον Οκτώβριο
ότι οι συνθήκες στο κελί παρέβαιναν τους ευρωπαϊκούς νόμους κατά της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής τιμωρίας
και του επιδίκασε € 8.000 ως αποζημίωση.
Η Ελλάδα πάσχει από τον χειρότερο
υπερπληθυσμό φυλακών στην Ευρωπαϊκή
Ένωση, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας ετήσιας έκθεσης για τις φυλακές, του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία δημοσιεύθηκε τον Μάιο.
Οι αριθμοί των τροφίμων έφτασαν σε ύψη ρεκόρ το τρέχον έτος,
καθώς και πολλές φυλακές απλά αρνούνται να δεχθούν νέους κρατούμενους.
Αυτό αφήνει εκατοντάδες
κλειδωμένους στα κρατητήρια της αστυνομίας για μήνες, καθώς περιμένουν τη δίκη τους, χώροι που έχουν σχεδιαστεί για κρατήσεις
ωρών ή το πολύ ημερών.
Οι ύποπτοι και οι κατάδικοι συχνά κρατουνται
μαζί, κατά παράβαση του ελληνικού και ευρωπαϊκού δικαίου.
Το Associated Press συνθέτει την πλήρη
εικόνα της ελληνικής κρίσης των φυλακών μέσα
από περίπου 20 συνεντεύξεις
από ολόκληρο το σύστημα,
εκθέσεις
από το ελληνικό κοινοβούλιο και από
ευρωπαϊκά σώματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
από έγγραφα
μέσα από το σωφρονιστικό σύστημα,
από
μία αποκλειστική επιστολή από τον επικεφαλής ενός εφετείου και από μία εμπιστευτική
έκθεση της αστυνομίας.
“Είναι ένα σύστημα”,
μας είπε ο Σπύρος Καρακίτσος,
επικεφαλής της Ελληνικής Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων,
“που
καταρρέει”.
Η κρίση στην Ελλάδα περνά μέσα από μια δραματική οικονομική κατάρρευση.
Ως αποτέλεσμα,
ο πληθυσμός των φυλακών αυξάνεται
ραγδαία, ακόμη και
δεδομένου ότι τα κεφάλαια
για τους φύλακες και τις εγκαταστάσεις
συρρικνώνονται,
ένα τοξικό μείγμα που οι
αξιωματούχοι
της αστυνομίας και της δικαιοσύνης προειδοποιούν ότι θα
μπορούσε να εκραγεί
με βία, ανά πάσα
στιγμή.
Η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι προσπαθεί να βελτιώσει την κατάσταση.
Κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης συζήτησης στη
Βουλή, ο υπουργός Δικαιοσύνης
Χαράλαμπος Αθανασίου είπε ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να χτίσει νέες φυλακές και να μειώσει τον
συνωστισμό.
Και νωρίτερα φέτος, ο
Κώστας Καραγκούνης,
ο
τότε αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης,
αναγνώρισε το πρόβλημα και
επεσήμανε διάφορες πρωτοβουλίες για
την αντιμετώπισή του,
όπως το άνοιγμα νέων πτερύγων των φυλακών και την εισαγωγή ποινών μη στερητικών ελευθερίας υπό ηλεκτρονική
παρακολούθηση.
"Π
ράγματι υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα υπερπληθυσμού στις ελληνικές φυλακές,
η οποία έχει ενταθεί", δήλωσε ο
Καραγκούνης.
Δεδομένου ότι πολλές φυλακές είναι
σε διπλά ή τριπλά υπερπλήρεις, πολλές εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονται
κολλημένοι σε αστυνομικά
κρατητήρια και δεν έχουν πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους.
Συχνά
βρίσκονται σε προφυλάκιση,
η οποία έχει ένα όριο 18
μηνών σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο.
Περίπου 34,1% των
κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές κρατούνταν προσωρινά το 2012,
σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο
Σωφρονιστικών
Μελετών,
καθώς οι
υποθέσεις τους κόλλαγαν μέσω ενός υπερφορτωμένου
συστήματος δικαιοσύνης, που κινείται
με ρυθμούς χελώνας.
Οι τελευταίες ετήσιες ποινικές
στατιστικές, του
Συμβουλίου της Ευρώπης οι οποίες δημοσιεύθηκαν
τον Μάιο και καλύπτουν το 2011,
δείχνουν τις
ελληνικές
φυλακές στο 151,7% της
χωρητικότητάς τους την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους.
Έδειξαν ότι
12.479 κρατούμενοι στοιβάζονται
σε χώρο για
8.224.
Και ο αριθμός των κρατουμένων έχει αυξηθεί σταθερά.
Τον
Ιανουάριο του 2010, οι ελληνικές
φυλακές κρατούσαν 11.364 κρατουμένους,
σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Υπουργείου
Δικαιοσύνης.
Την 1η Νοεμβρίου,
έφτασαν τους
13.147,
σύμφωνα
με τα στοιχεία τους
ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος
που πήρε στην κατοχή του το AP.
Αυτοί δεν περιλαμβάνουν εκείνους,
όπως ο
Ασλάνης,
που κρατούνταν
στα αστυνομικά τμήματα.
Πρόσφατα έγγραφα του
ελληνικού σωφρονιστικού συστήματος από τα τέλη του 2013,
καταγράφουν έναν μεγαλύτερο αριθμό
χωρητικότητας, στις 9.886 θέσεις
σε όλη τη χώρα,
αλλά ο αριθμός είναι παραπλανητικός, δεδομένου ότι περιλαμβάνει τουλάχιστον πέντε πτέρυγες φυλακών σε δύο
φυλακές που παραμένουν κλειστές λόγω περικοπών στον προϋπολογισμό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης ή
Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας εξέδωσε
μία σπάνια δημόσια δήλωση το 2011 που καταφερόταν κατά της Ελλάδας
για “σταθερή
επιδείνωση
των συνθηκών διαβίωσης και μεταχείρισης
των κρατουμένων κατά την τελευταία δεκαετία”.
Πριν από αυτό,
η επιτροπή είχε ξεχωρίσει μόνο τα σωφρονιστικά συστήματα
της Τουρκίας και της Ρωσίας.
Η επιτροπή,
όργανο του
Συμβουλίου της Ευρώπης, πήγε
και
πάλι στην Ελλάδα τον Απρίλιο, αλλά
δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα την έκθεσή της.
Ο
Ασλάνης,
συνελήφθη τον Ιούνιο του 2009 για πολλαπλές κλοπές,
διατάχθηκε να φυλακιστεί εν αναμονή της
δίκης που ορίστηκε τον Δεκέμβριο, αφού δεν
μπορούσε να πληρώσει
€
1,000 εγγύηση.
Η ελληνική κρίση χρέους μόλις
άρχιζε.
Η τοπική φυλακή στη βόρεια Ελλάδα ήταν
γεμάτη,
και κατέληξε στα άθλια αστυνομικά κρατητήρια.
Ο
Ασλάνης είπε ότι είχε περίπου 35 συγκρατούμενους.
Τα κρεβάτια πήγαιναν σύμφωνα με την ιεραρχία:
Όποιος ήταν
εκεί περισσότερο, έπαιρνε την επόμενη ελεύθερη κουκέτα,
εκτός εάν ένας νέος κρατούμενος ήταν άρρωστος ή ηλικιωμένος
‘Ήταν πολύ
άσχημα εκεί.
Ήμουν
ξανά μέσα για κάποιες άλλες
περιπτώσεις,
αλλά αυτό το μέρος
... δεν υπάρχει εξαερισμός,
υπάρχει βρωμιά ...
δεν υπάρχει υγιεινή.
Τι να σου πω ...
Αν δεν το ζήσεις αυτό,
δεν μπορείς να ξέρεις”, είπε ο Ασλάνης
στο AP, ο οποίος
τελικά δικάστηκε και καταδικάστηκε, εκτίοντας την ποινή του
σε δύο φυλακές, μέχρι
που
αποφυλακίσθηκε τον Ιανουάριο του 2011.
Η δική του απόφαση είναι μια από τις τελευταίες
μιας σειρά
αποφάσεων που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την Ελλάδα στις οποίες το κράτος έχει διαταχθεί να
πληρώσει δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε δεκάδες ενάγοντες.
Στις 12 Δεκεμβρίου,
το δικαστήριο επιδίκασε € 8.500 ως αποζημίωση για τον
Βασίλη Κανάκη,
έναν 51χρονο
που εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για
διακίνηση ναρκωτικών,
για τις συνθήκες στις φυλακές της Λάρισας στην κεντρική Ελλάδα από τον
Ιούλιο 2009 έως τον Μάρτιο 2011.
Τα αστυνομικά κρατητήρια αποτελούν
επίσης ένα πρόβλημα ασφάλειας,
επειδή δεν διαθέτουν τους ισχυρούς εξωτερικούς τοίχους των πραγματικών
φυλακών.
Μια εμπιστευτική
έκθεση της αστυνομίας που κατέχει το AP
σχετικά με τα αστυνομικά κρατητήρια στη δεύτερη μεγαλύτερη
πόλη της χώρας, την Θεσσαλονίκη, προειδοποιεί για τον «άμεσο κίνδυνο
απόδρασης»
ο οποίος
οφείλεται σε ένα συνδυασμό συνωστισμού,
υποστελέχωσης και χαμηλής ασφάλειας.
Η οκτασέλιδη
έκθεση του Οκτωβρίου από τον προϊστάμενο
της μονάδας, δίνει λεπτομέρειες
για τις
άθλιες συνθήκες υπό τις οποίες
15-20 άνδρες στοιβάζονται σε κελιά με εννέα
κουκέτες, με μικρά
παράθυρα,
όπου παραμένουν εκεί
όλο
το εικοσιτετράωρο για μήνες.
«Η ασφάλεια της
κράτησης ... τίθεται σε κίνδυνο από
το ενδεχόμενο ανταρσίας ή εξέγερση των κρατουμένων,
με απρόβλεπτες συνέπειες,
λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους», ανέφερε το έγγραφο.
Ο επικεφαλής του εφετείου Θεσσαλονίκης έγραψε μια έντονα διατυπωμένη επιστολή προς τον υπουργό Δικαιοσύνης στις αρχές Νοεμβρίου,
με την οποία κατήγγειλε ότι οι συνθήκες στο κέντρο “δεν εξασφαλίζουν
το ελάχιστο όριο αξιοπρεπούς διαβίωσης”.
“Ντράπηκα,
κύριε Υπουργέ,
για το ελληνικό κράτος και για κάθε έναν από εμάς ξεχωριστά”,
έγραφε στην επιστολή ο
Παναγής Γιαννάκης
η οποία ελήφθη από το AP.
Σημείωσε ότι οι κρατούμενοι κρατούνταν "χωρίς κανένα
διαχωρισμό μεταξύ νεαρών και ενηλίκων, υπόπτων
και
κατάδικων,
ναρκομανών, δραστών
οικονομικών εγκλημάτων και εγκλημάτων
ιδιαίτερης
βάσης".
"Αυτό που είναι απάνθρωπο και
εντελώς απαράδεκτο",
δήλωσε ο
Γιαννάκης,
“είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι ... δεν
βγαίνουν καθόλου έξω στην αυλή για πέντε ή έξι μήνες,
πράγμα που σημαίνει ότι για το σύνολο της κράτησης,
δεν βλέπουν ποτέ τον ήλιο".
Ένα δικαστήριο στην βορειοδυτική πόλη της Ηγουμενίτσας προχώρησε ακόμη περισσότερο, αποφασίζοντας
το περασμένο έτος ότι
οι
15 μετανάστες δικαιολογηνένα
απέδρασαν από τον εγκλεισμό της
αστυνομίας επειδή οι συνθήκες ήταν
“άθλιες
και άκρως επικίνδυνες
για τον άνθρωπο”.
Οι άνδρες είχαν περάσει μεταξύ 9
και 45 ημέρες σε ένα κελί 15 τετραγωνικών
μέτρων όπου κρατούνταν 30 κρατούμενοι,
που μοιράζονταν μια
ενιαία χημική
τουαλέτα και έπρεπε να κοιμούνται
με βάρδιες.
Το κελί δεν είχε καθαριστεί,
και οι
άνδρες δεν είχαν νερό
για να πλένονται.
Πολλοί υπέφεραν
από "ψείρες,
ψύλλους,
ψωρίαση,
τύφο,
δερματικές
διαταραχές και άλλες μεταδοτικές ή
μη μεταδοτικές ασθένειες", αναφέρεουν τα
έγγραφα του δικαστηρίου.
Οι φυλακές στην Ελλάδα έχουν γίνει τα
κρυφά θύματα
της οικονομικής κρίσης, που λίγο ενδιαφέρουν τις
χιλιάδες
οικογένειες που αγωνίζονται έξω.
Η τιμή για τα
δισεκατομμύρια ευρώ των δανείων έκτακτης ανάγκης από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι μια
δρακόντεια λιτότητα.
Ο ελληνικός προϋπολογισμός για τις φυλακές έχει μειωθεί από € 136 εκατομμύρια το 2009 σε περίπου €
111 εκατομμύρια το τρέχον έτος, δήλωσε
το Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Για να συγκρίνουμε,
η Ολλανδία,
με ένα παρόμοιο αριθμό κρατουμένων - 12.110
πέρυσι - είχε
ετήσιο προϋπολογισμό για τις φυλακές περίπου 2 δις € για το
2012,
σύμφωνα Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία της
ολλανδικής κυβέρνησης.
Την ίδια στιγμή,
περίπου
300 δεσμοφύλακες που
συνταξιοδοτήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών δεν αντικαταστάθηκαν,
μια μείωση περίπου
15%, δήλωσε ο Καραγκούνης. “
Αυτό αφήνει περίπου 1.500 εσωτερικά
φύλακες για 33
σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας,
σύμφωνα με το σωματείο των φρουρών των φυλακών”.
Με τους αριθμούς του προσωπικού να
συρρικνώνονται, οι
κρατούμενοι στη μεγαλύτερη φυλακή της
Ελλάδας, τον Κορυδαλλό,
ξεπερνούν σε αριθμό τους φρουρούς κατά
250-1 σε
κάποιες βάρδιες.
Στις
13 Δεκεμβρίου, το σωματείο είπε
ότι
επτά κρατούμενοι επιτέθηκαν σε έναν φρουρό που
προσπαθούσε να κλείσει τον
χώρο άσκησης της φυλακής.
Λιγότερο
από δύο μήνες νωρίτερα,
ένας
τρόφιμος μαχαίρωσε έναν άλλο
φρουρό τρεις φορές
με ένα αυτοσχέδιο μαχαίρι και
τον τραυμάτισε σοβαρά. Ένας άλλος φρουρός μαχαιρώθηκε στην πλάτη το περασμένο έτος ενώ προσπαθούσε να διαλύσει έναν καβγά μεταξύ κρατουμένων.
Το ετοιμόρροπο σύστημα δέχεται
ακόμη
μεγαλύτερη πίεση καθώς οι δικηγόροι και οι
οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι η κατάχρηση της προφυλάκισης,
έχει γίνει ο κανόνας και όχι η εξαίρεση,
και επιβάλλονται
μακράν οι σκληρότερες ποινές,
σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Ενώ κατά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο οι
κρατούμενοι εκτίουν ποινές από 20 χρόνια ή περισσότερο κατά
3% με στοιχεία του
2011,
στην Ελλάδα το ποσοστό
αυτό ήταν 37,7%,
σύμφωνα με τα
στοιχεία του Συμβουλίου της
Ευρώπης.
Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν
ότι πρέπει να αξιοποιηθούν περισσότερο οι αγροτικές φυλακές όπου
οι τρόφιμοι χαμηλού κινδύνου καλλιεργούν
και προετοιμάζονται για τη ζωή μετά την
αποφυλάκιση,
οι μόνες φυλακές
που λειτουργούν σε
πολύ χαμηλότερα
νούμερα της χωρητικότητάς τους.
Ωστόσο, αντι για αυτό,
η κυβέρνηση
αποφάσισε το Νοέμβριο να
μετατρέψει μεγάλα τμήματα των αγροτικών
φυλακών της σε κανονικές φυλακές για να βοηθήσει
στην ανακούφιση του υπερπληθυσμού άλλων.
Η κυβέρνηση είπε
επίσης ότι η αντιμετώπιση του
ζητήματος θα γίνει
μέσα από ένα νόμο
που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο, που επιτρέπει
σε
ορισμένους τροφίμους να κυκλοφορούν ηλεκτρονική σήμανση,
η πρώτη
φορά, για μια χώρα όπου οι
εναλλακτικές
ποινές φυλάκισης δεν εφαρμόζονται σχεδόν ποτέ.
Ο Γιώργος Χατζηνάσιος ναρκομανής σε αποκατάσταση,
έχει
περάσει συνολικά έξι χρόνια
σε πέντε φυλακές για αδίκημα περί
ναρκωτικών και την κλοπές περί ναρκωτικών.
Η χειρότερη,
είπε,
ήταν
ο
Κορυδαλλός,
τεχνικά μια φυλακή προφυλάκισης για
όσους είναι
εν αναμονή δίκης.
Την
1η Νοεμβρίου,
το τμήμα των ανδρών
ξεπέρασε το
265% της
χωρητικότητας,
με
2.127 κρατουμένους με επίσημη χωρητικότητα τους 800, όπως
δείχνουν οι στατιστικές
του σωφρονιστικού συστήματος.
"Το χειμώνα, όταν
τα παράθυρα είναι κλειστά, δεν μπορείς
να αναπνεύσεις", είπε ο Χατζηνάσιος.
Άλλοι τέσσερεις πρώην τρόφιμοι
του Κορυδαλλού περιέγραψαν τα άθλια κελιά με χώρο ίσα για να
σταθείς.
“Είναι μια σάπια φυλακή, ένα σάπιο κτίριο
όπου τίποτα δεν λειτουργεί πια”,
δήλωσε ο Μαριάνθη Πατσέλη, μια 47χρονη
με διάφορες καταδικαστικές αποφάσεις για
ναρκωτικά. “Τα υδραυλικά δεν
λειτουργούν, η αποχέτευση δεν λειτουργεί, η θέρμανση δεν λειτουργεί, τίποτα δεν λειτουργεί”.
“Μιλάμε
για βασικές ανθρώπινες συνθήκες. Αυτές δεν υπάρχουν στον
Κορυδαλλό, επειδή δεν υπάρχει χώρος”.
Μετάφραση - Απόδοση:
LEFTeria-news
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ
ΓΑΛΛΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ.
Το Ευρ.Δικαστήριο έκρινε ξανά την Ελλάδα υπεύθυνη για απάνθρωπες συνθήκες στις
φυλακές.
Κίνηση Ενάντια στα
Βασανιστήρια απο την ΕΛΑΣ. Μαρτυρίες θυμάτων, τα Μπλέ Κελιά & η υπόθεση των
Βρετανών τουριστών.
Δημοσιεύθηκαν σε Βρετανική ιστοσελίδα οι καταθέσεις των
δυο τουριστών-μαρτύρων δικαστικής υπόθεσης, που κατηγορούν την ΕΛΑΣ για
κακοποίηση.
BBC VIDEO. Η ΕΛΑΣ κατηγορείται οτι χτύπησε τουρίστα,
μάρτυρα σε θανάσιμο τραυματισμό στην Ζάκυνθο, για να αλλάξει κατάθεση
Νέα Στοιχεία. Βρετανικός
Τύπος, Αστυνομία, Ιατροδικαστής, επιτίθενται στην ΕΛΑΣ για την υπόθεση Hiles
& κακοποίηση τουριστών-μαρτύρων.
HUFFINGTON POST."Αυξανόμενη Αστυνομική Βαρβαρότητα
στην Ελλάδα: Η αθέατη όψη της κρίσης"
Διεθνης Αμνηστια. Ολη η εκθεση για την αστυνομικη βια
στην Ελλαδα
HRW.Η Ελλάδα χρειάζεται προσέγγιση «μηδενικής ανοχής»
στην Αστυνομική Βία.
ReINFORM.nl (Netherlands). Ζήσε τον μύθο σου στην Ελλάδα
(μια ιδιόμορφη χούντα)
Greek prison
system collapsing, labelled ‘inhuman’
European
Court ruled that conditions in cells broke European laws against inhuman or
degrading punishment
Athens: More than 30 men
were crammed into the cell, locked up night and day for weeks or months.
Without enough bunks, many slept on the floor. The windows were painted over,
blocking out the sun, and the air was thick with cigarette smoke and the reek
of the one toilet everyone shared.
But what might come as the
biggest surprise about this prison was its location: In Greece, squarely in
Europe.
That’s where former
prisoner Giorgos Aslanis spent about three months in a roughly 40 square metre
police holding cell in the northern town of Serres. The European Court of Human
Rights ruled in October that conditions in the cell broke European laws against
inhuman or degrading punishment and awarded him €8,000 (Dh40,387) in damages.
Greece suffers the worst
prison overcrowding in the European Union, according to figures in the Council
of Europe’s latest annual prison report, published in May. Inmate numbers
reached a record high this year, and many prisons simply refuse to accept new
arrivals. That leaves hundreds caged for months as they await trial in police
holding cells designed for stints of hours or at most days. Suspects and
convicts are often bundled together, in violation of Greek and European law.
The Associated Press pieced
together this stark picture of Greece’s prison crisis from about 20 interviews
across the system, reports from Greece’s parliament and European rights bodies,
documents from within the prison system, an exclusive letter from the head of
an appeals court and a confidential police report.
“It’s a system,” said
Spyros Karakitsos, head of the Greek Federation of Prison Employees, “that is
collapsing.”
The crisis is playing out
as Greece goes through a dramatic economic meltdown. As a result, prison
populations are surging even as funds for guards and facilities are shrinking,
a toxic mix that police and justice officials warn could explode in violence at
any time.
The Greek government says
it is trying to improve the situation. During a recent parliamentary debate,
Justice Minister Haralambos Athanasiou said the government is trying to build
new prisons and reduce crowding.
And earlier this year,
Costas Karagounis, deputy justice minister at the time, acknowledged a problem
and pointed to several initiatives to tackle it, such as opening new prison
wings and introducing non-custodial sentences under electronic monitoring.
“There is indeed a big
problem of overcrowding in Greek prisons, which has intensified,” said
Karagounis.
Since many prisons are at
double or triple capacity, several hundred people are stuck in police holding
cells with no access to the outdoors. Often they are in pre-trial detention,
which has an 18-month limit under Greek law. About 34.1 per cent of those held
in Greek prisons were awaiting trial in 2012, according to the International
Centre for Prison Studies, as their cases wound through an overburdened justice
system at a snail’s pace.
The Council of Europe’s
latest annual penal statistics, published in May and covering 2011, show Greek
prisons were at 151.7 per cent capacity on September 1 that year. They showed
12,479 inmates were crammed into 8,224 available places.
And the number of inmates
has increased steadily. In January 2010, Greek prisons held 11,364 inmates,
according to the Justice Ministry’s website. On November 1, they reached
13,147, according to Greek prison system figures obtained by the AP. That
doesn’t include those, like Aslanis, held in police stations.
Recent Greek prison system
documents from late 2013 list a higher capacity number of 9,886 places across
the country, but the number is deceptive as it includes at least five prison wings
in two prisons that remain shut due to budget cuts.
The European Committee for
the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment
issued a rare public statement in 2011 slamming Greece for “a steady
deterioration in the living conditions and treatment of prisoners over the past
decade.” Before that, the committee had only singled out the prison systems of
Turkey and Russia. The committee, a body of the Council of Europe, visited
Greece again in April but has not yet released its report.
Aslanis, arrested in June
2009 for multiple thefts, was ordered jailed pending trial that December after
failing to pay a €1,000 bail. The Greek debt crisis was just beginning. The
local prison in northern Greece was full, and he ended up in the squalid police
holding cell.
Aslanis said he had about
35 cellmates. Beds went according to hierarchy: Whoever was there longest got
the next free bunk, unless a new arrival was sick or elderly.
“It was very bad in there.
I’ve been inside again for some other cases, but that place...there’s no
ventilation, there’s dirt...there is no hygiene. What can I tell you...If you
don’t live through it, you can’t have an opinion,” Aslanis told the AP. Aslanis
was eventually tried and convicted, serving his time in two prisons until being
released in January 2011.
His is one of the latest in
a string of European Court of Human Rights rulings against Greece in which the
state has been ordered to pay tens of thousands of euros to dozens of
plaintiffs. On December 12, the court awarded €8,500 in damages to Vassilis
Kanakis, a 51-year-old serving a life sentence for drug trafficking, over
conditions in Larissa prison in central Greece from July 2009 to March 2011.
Police holding cells also
pose a security problem, because they lack the robust exterior walls of real
prisons. A confidential police report obtained by the AP about a police holding
facility in the country’s second largest city of Thessaloniki warns of the
“immediate danger of escape” due to a combination of overcrowding, stretched
staffing and lower security. The eight-page October report by the head of the
facility details squalid conditions in which 15-20 men are stacked into
nine-bunk cells with small windows, where they remain around the clock for
months.
“The security of detention
is...put at risk by the potential for rebellion or uprising by the inmates with
unpredictable consequences, because of their living conditions,” the document
said.
The head of the
Thessaloniki appeals court wrote a strongly worded letter to the justice
minister in early November, in which he complained that conditions in the
centre “do not ensure the minimum threshold of dignified living”.
“I was ashamed, Mr
Minister, for the Greek state and for each one of us separately,” Panagis Yiannakis
wrote in the letter obtained by the AP. He noted that inmates were held
“without any separation between juveniles and adults, suspects and convicts,
drug addicts, perpetrators of financial offences and of particularly base
crimes.”
“What is inhumane and
totally unacceptable,” Yiannakis said, “is that these people...do not go out
into a yard for five or six months, which means that for the entire time, they
never see the sun.”
A court in the northwestern
city of Igoumenitsa went even further, ruling last year that 15 migrants were
justified in escaping from a police lockup because the conditions were
“miserable and extremely dangerous for human beings”. The men had spent between
nine and 45 days in a 15 square metre cell holding 30 detainees, sharing a
single chemical toilet and sleeping in shifts. The cell was never cleaned, and
the men had no water to wash with. Many suffered from “lice, fleas, psoriasis,
typhus, skin disorders and other communicable or non-communicable diseases,”
court documents show.
Greece’s prisons have
become hidden victims of the financial crisis, of little concern to the legions
of struggling families outside. The price of billions of euros in emergency
loans from other European countries and the International Monetary Fund has
been a draconian austerity.
Greece’s prison budget has
been reduced from €136 million in 2009 to about €111 million this year, the
Justice Ministry said. In comparison, the Netherlands, with a similar number of
prisoners — 12,110 last year — had an annual prisons budget of about €2 billion
for 2012, according to the Dutch government’s Central Bureau of Statistics.
At the same time, about 300
prison guards who retired over the past two years were not replaced, a roughly
15 per cent reduction, Karagounis said. That leaves about 1,500 internal guards
for the country’s 33 penitentiaries, according to the prison guards’ union.
With staff numbers
shrinking, inmates in Greece’s largest prison, Korydallos, outnumber guards
250-1 on some shifts. On Dec. 13, the union said seven inmates attacked a guard
attempting to shut the prison’s exercise yard. Less than two months earlier, an
inmate stabbed another guard three times with a makeshift knife and wounded him
seriously. Another guard was stabbed in the back last year after trying to
break up a fight between inmates.
The tottering system comes
under added pressure from what lawyers and human rights groups say is the
overuse of pre-trial detention, which they say has become the norm rather than
the exception, and from the harshest sentencing by far across the European
continent. While an average of 3 per cent of Europe’s inmates were serving
sentences of 20 years or more in 2011, in Greece that figure was 37.7 per cent,
according to Council of Europe data.
Rights groups argue that
more use should be made of agricultural prisons where low-risk inmates grow
crops and prepare for life after release, the only prisons now far below
capacity.
However, the government
decided in November to instead convert large sections of its agricultural
prisons into normal penitentiaries to help relieve overcrowding elsewhere. The
government also said it is addressing the issue through a law passed in October
allowing some inmates to be released with electronic tagging, a first for a country
where alternatives to custodial sentences are almost never used.
Recovering addict Giorgos
Hatzinassios has served a total of six years in five prisons for a drug offense
and drug-related theft. The worst, he said, was Korydallos, technically a
remand jail for those awaiting trial. On November 1, the men’s section topped
265 per cent capacity, with 2,127 inmates for an official capacity of 800,
prison system statistics show.
“In the winter, when the
windows are shut, you can’t breathe,” Hatzinassios said.
Another four former
Koydallos inmates described squalid cells with barely enough space to stand.
“It’s a rotten jail, a
rotten building where nothing works anymore,” said Marianthi Patseli, a
47-year-old with several drug convictions. “The plumbing doesn’t work, the
sewage doesn’t work, the heating doesn’t work, nothing works.
“We’re talking about basic
human conditions. These don’t exist in Korydallos because there is no room.”