INDEPENDENT «Το βαρύ τίμημα του Ελληνικού χρυσού». Καταστροφή με ευθύνη της κυβέρνησης, που αρνήθηκε να σχολιάσει.

The heavy price of Greek gold

The birthplace of Aristotle is being laid waste by a vast mining project, opening a rift in a cash-strapped society

Jim Wickens

Halkidiki

Sunday 21 July 2013

Το βαρύ τίμημα του Ελληνικού χρυσού
 

Η γενέτειρα του Αριστοτέλη καταστρέφεται από ένα τεράστιο έργο εξόρυξης, ανοίγοντας ένα χάσμα σε μια χρεωκοπημένη κοινωνία

Jim Wickens

Χαλκιδική
Κυριακή 21 Ιούλίου 2013


Με τους φύλακες να έχουν γίνει η σκια του και να τον μαγνητοσκοπούν σε κάθε του κίνηση, ο Γιάννης Βεργίνης ατενίζει πέρα ​​από την πλαγιά του βουνού Κάκαβος, ακούγοντας τον ήχο των αλυσοπρίονων κάτω στην κοιλάδα.

«Συνηθίζαμε να ερχόμαστε σε αυτήν την περιοχή με την οικογένεια και τα παιδιά μου», λέει ο κ. Βεργίνης. «Μέχρι πριν από λίγους μήνες ήταν ένα όμορφο μέρος και ερχόμασταν και διασκεδάζαμε. Τώρα, ολόκληρη η περιοχή έχει αποψιλωθεί και αν τα παιδιά μου ήταν εδώ, θα έκλαιγαν, βλέποντάς την».

Η μεγάλης κλίμακας εκκαθάριση σε αυτήν την απομακρυσμένη βουνοπλαγιά της βορειοανατολικής Ελλάδας είναι μόνο το προκαταρκτικό μέρος ενός έργου εξόρυξης χρυσού, στο οποίο έδωσε το πράσινο φως η χρεωκωπημένη κυβέρνηση της χώρας.

Μια εξέλιξη που θα αφήσει ορυχεία ανοιχτού τύπου (open-pit mines) και πολλά τεράστια φιδωτά φράγματα χτισμένα μέσα σε μια παραχωρημένη έκταση που εκτείνεται σε πάνω από 31.700 εκτάρια αρχαίου δάσους και γεωργικών εκτάσεων.

Η χερσόνησος της Χαλκιδικής είναι η γενέτειρα του Αριστοτέλη, ένα διαχρονικό τοπίο όπου βρίσκονται μελίσσια εν μέσω ανθισμένων ακανθώδων θάμνων, με θέα την θάλασσα της Μεσογείου με τους υπέροχους κυματισμούς. Αλλά με τα σχέδια για την ανάπτυξη του μεταλλευτικού τομέα σε πλήρη εξέλιξη, οι άνθρωποι που ζουν σε αυτό το ήρεμο ακρωτήρι τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με τις σκληρές οικονομικές πραγματικότητες της σύγχρονης Ελλάδα, και στο κέντρο ενός πικρού αγώνα για την κατεύθυνση που η χώρα θα πρέπει να λάβει, προκειμένου να ανανήψει από την πτώχευση.

Παρότι φιλοξενεί έναν υπόγειο θησαυρό πολύτιμων μετάλλων που εκτιμάται ότι αξίζει περίπου € 15,5 δις ευρώ (£ 13,5 δισ.), η ελληνική κυβέρνηση πώλησε την σύμβαση παραχώρησης στις Σκουριές στην Χαλκιδική το 2003, με μόνο € 15,3 εκατ., σε συνθήκες που παραμένουν ανεξήγητες.

Πλέον ανήκει στην Hellas Gold, μια ελληνική θυγατρική της Eldorado Gold Corporation, μιας καναδική εταιρείας εξόρυξης. Η Eldorado σκοπεύει να εκμεταλλευτεί τον χρυσό, χαλκό και ασήμι που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια. Παρά την ενδεχόμενη απώλεια των δασών και των γεωργικών εκτάσεων που το πρόγραμμα εξόρυξης συνεπάγεται, έχει κερδίσει εύκολα κάποια θετική αντιμετώπιση μέσα στο καταθλιπτικό οικονομικό κλίμα που η Ελλάδα έχει περιέλθει σήμερα, καθώς προσφέρει θέσεις εργασίας και επενδύσεις σε μια αγροτική περιοχή που βασανίζεται από την ανεργία και στερείται οικονομικής βοήθειας.


Στο Στρατώνι, μια κοινότητα που βρίσκεται κατά μήκος της ακτογραμμής της Χαλκιδικής, ηλικιωμένοι άνδρες παίζουν χαρτιά, με πολιτική συζήτηση και ούζο. Είναι ένα από τα λίγα χωριά της περιοχής που υποστηρίζει το ορυχείο, όπως ο Ζαγοράκης Νίκος, ο πρόεδρος του χωριού, εξηγεί. «Καλωσορίζουμε τον επενδυτή, εφόσον ακολουθεί τους κανόνες: φιλική προς το περιβάλλον εξόρυξη, συμβάλλοντας στην τοπική κοινωνία, μειώνοντας το [τοπικό] ποσοστό ανεργίας από το 40% στο μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι η περιοχή μας θα ανακάμψει και θα υπάρχει δουλειά για όλους », λέει ο κ. Νίκος.

Πιο κάτω κατά μήκος της ακτογραμμής, ο Κώστας, ένας ντόπιος ψαράς συμφωνεί. Συλλογίζεται κουρασμένα την προοπτική του ορυχείου, καθώς  ο ίδιος τραβά την νυχτερινή του ψαριά στην αποβάθρα στο πρώτο φως της ημέρας. "Αν το κάνουμε σωστά, τότε θα πρέπει να γίνει, γιατί μιλάμε για πολλές θέσεις εργασίας. Είναι ένα ζήτημα ζωής και θανάτου. Χωρίς ανάπτυξη δεν υπάρχει τίποτα. Δεν μπορούμε όλοι να γίνουμε οικολόγοι. Χρειαζόμαστε φαγητό επίσης".

Ταξιδεύοντας πιο κοντά στην περιοχή του προτεινόμενου ορυχείου, ωστόσο, η νοοτροπία αλλάζει. Ο  Ιωάννης Σταχόρης είναι ένας ανήσυχος άνθρωπος. Ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας, το εργοστάσιο φέτας που έχει, απασχολεί 22 άτομα, αγοράζει γάλα από 103 τοπικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και κάνει εξαγωγές τυριού σε όλο τον κόσμο. Αλλά όλα αυτά θα μπορούσαν να πλησιάζουν στο τέλος τους, λέει.

«Πιστεύω ότι το τελικό προϊόν μας θα υποστεί επιδείνωση σε μεγάλο βαθμό, όπως και το όνομα μας και η περιοχή μας. Δεν θα έχουμε πλέον αυτό που έχουμε τώρα, το αγνό γάλα, το καθαρό προϊόν που οι άνθρωποι ζητούν από αμόλυντες περιοχές. Πιστεύω ότι αυτή η επένδυση χρυσού θα καταστρέψει το νερό μας, τον αέρα που αναπνέουμε».


Δεν είναι μόνος. Στους δρόμους που περιβάλλουν τις Σκουριές, πανό κρέμονται σε φανοστάτες και απαιτούν  «Eldorado go home». Οι διαδηλωτές είναι ένας συνασπισμός των κατοίκων της περιοχής και τοπικών επιχειρήσεων, μαζί με ακαδημαϊκούς, πολίτες κατά της λιτότητας και οικολόγους.

Τριγυρνώντας στο βουνό Κάκαβος, στις Σκουριές, η Άννυ Βασιλείου μας οδηγεί σε μια κοιλάδα του ποταμού βαθιά μέσα στο δάσος, η οποία πρόκειται να καταστραφεί.

Πρόκειται για μια περιοχή εκπληκτικής ομορφιάς, με κρυστάλλινα ρυάκια και ποώδη δένδρα, φωλιασμένα μέσα σε βαθιά φαράγγια που είναι λαξευμένα στο βουνό εδώ. Το δάσος στην περιοχή διασχίζεται από πολλές προστατευόμενες περιοχές Natura και είναι το σπίτι για τις βίδρες και τα αποδημητικά πτηνά. Αλλά οι ακτιβιστές λένε ότι ένα μεγάλο μέρος του δάσους στις Σκουριές, είναι έτοιμο να καταστραφεί.

Τα ορυχεία έχουν προγραμματιστεί να κατασκευαστούν κοντά σε ένα σεισμικό ρήγμα, σε ένα βουνό που υδροδοτεί χιλιάδες, φέρνοντας κοντά την πιθανότητα μόλυνσης του νερού.

Τα φαράγγια της περιοχής θα πρέπει να αποκλειστούν και είναι χτιστούν, ώστε να κατασκευαστούν οι δεξαμενές των οποίων η λειτουργία θα είναι να συγκρατούν τα απόβλητα της εξόρυξης. Τα απορρίμματα είναι πιθανό να περιλαμβάνουν αρσενικό, υδράργυρο και, ενδεχομένως, κυάνιο.

«Μιλάμε για το αρσενικό ... ένα στοιχείο που σκοτώνει τους ανθρώπους και στη συνέχεια τους ακολουθεί στον τάφο και στη συνέχεια βγαίνει και πάλι και συνεχίζει να σκοτώνει άλλους ανθρώπους επίσης», είπε ο Θεοχάρης Ζάγκας, καθηγητής του Φυσικού Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. "Ακόμα και να ακούμε αυτά τα λόγια, θα έπρεπε να μας φοβίζει."

Με την θέα ενός χειμάρου που πέφτει στο βουνό στις Σκουριές, η κα Βασιλείου αντικατοπτρίζει την κατάσταση για τις κοντινές κοινότητες: «Οι άνθρωποι στην περιοχή είναι πολύ θυμωμένοι καθώς είμαστε το λαμβάνον τέλος, αυτού του πικρού φαρμάκου για να βοηθηθεί η αναζωογόνηση της ελληνικής οικονομίας.

Οι εξορυκτικές δραστηριότητες σε όλο τον κόσμο έρχονται και καταστρέφουν τα οικοσυστήματα. Οι άνθρωποι που έχουν μικρής κλίμακας τουρισμό, οι άνθρωποι που κάνουν μέλι, οι άνθρωποι που ζουν καλλιεργώντας τα χωράφια, αυτοί που ψαρεύουν προς το ζην, οι άνθρωποι αυτοί θα τεθούν σε κίνδυνο, αν αυτό προχωρήσει. Ναι, είναι ζήτημα η δημιουργία 1.300 θέσεων εργασίας, αλλά πόσα πολλά σου παίρνουν; "

Οι διαμαρτυρίες κατά του σημείου εξόρυξης. τους τελευταίους μήνες, απαντήθηκαν με δακρυγόνα, και ακολούθησαν μάχες μεταξύ ΜΑΤ και διαδηλωτών.

Η Ράνια, μια γιαγιά που δεν ήθελε να δώσει το επώνυμό της, λέει ότι υποφέρει τώρα από έναν σταθερό πόνο, αφότου σύρθηκε από το αυτοκίνητό της και χτυπήθηκε από έναν αστυνομικό κατά την παρουσία της μια τέτοια διαμαρτυρία.

Είναι μια από έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων που αμφισβητούν την δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης στο έργο εξόρυξης.

"Για ποιο λόγο δείχνουν τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την επένδυση αυτή, γιατί μας κυνηγούν, γιατί μας χτυπούν, γιατί τόση βία, προκειμένου να υπερασπιστούν αυτή την επένδυση η οποία δεν προσφέρει τίποτα στην Ελλάδα;», είπε.

Τους τελευταίους μήνες οι εντάσεις στις δύο πλευρές έχουν κλιμακωθεί μετά από τις εμπρηστικές επιθέσεις στα προσωρινά γραφεία και οχημάτα που συνδέονται με το ορυχείο, τον Φεβρουάριο.
«Ενώ σεβόμαστε το δικαίωμα των ατόμων να εκφράσουν τις απόψεις τους με έναν ασφαλές, νόμιμο και υπεύθυνο τρόπο, καταδικάζουμε πλήρως οποιεσδήποτε δραστηριότητες που θέτουν την ασφάλεια των εργαζομένων, των εργολάβων και τα περιουσιακά μας στοιχεία σε κίνδυνο», δήλωσε ο Paul Wright, διευθύνων σύμβουλος της Eldorado, σε δήλωση που κυκλοφόρησε ως απάντηση στην επίθεση.

Η απάντηση της αστυνομίας για την επίθεση ήταν να ψαχτούν ολόκληρα χωριά και μαθητές από την ηλικία των 15 ετών να αναγκάζονται να δώσουν δείγματα DNA. Μια πάνδημη διαμαρτυρία των γυναικών, για την Ημέρα της Μητέρας φέτος,  κατέληξε σε μαζικές συλλήψεις. Ένας νέος γύρος διαμαρτυριών ξέσπασε αυτήν την εβδομάδα.

Τεράστιοι όγκοι συρματοπλέγματος τώρα απλώνονται στο δάσος μαζί με σκυλιά-φύλακες και μαύρα αυτοκίνητα με φιμε τζάμα  που μεταφέρουν ιδιωτικούς φύλακες, οι οποίοι μαγνητοσκοπούν δημοσιογράφους και ντόπιους το ίδιο, ακολουθώνττας τους σε κάθε τους κίνηση.
"Νιώθεις ότι το βουνό δεν σου ανήκει πια, δεν ανήκει στο κράτος πια, νιώθεις ότι είναι υπό κατοχή," λέει η Ράνια

Αυτό που μπερδεύει πολλούς παρευρισκόμενους στη συζήτηση γύρω από το ορυχείο είναι ότι, παρά τα πλούτη που βρίσκονται κάτω από το έδαφος - και παρά τα κάποια ρεπορτάζ των μέσων ενημέρωσης - η ελληνική κυβέρνηση δεν θα λάβει δικαιώματα (royalties) από το νέο ορυχείο.

Είναι μια αίσθηση που συμμερίζεται και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες, η οποία αποφάνθηκε ότι η πώληση του συγκροτήματος ορυχείων Κασσάνδρας - όπως ήταν τότε γνωστή - για μόλις € 15,3 εκατ. το 2003, η οποία έλαβε χώρα κάτω από την τιμή της αγοράς και χωρίς ανοιχτό διαγωνισμό αποτίμησης της αξίας του ορυχείου, έγινε κατά παράβαση των κανόνων της ΕΕ.

Μια άλλη χαρακτηριστική στιγμή της νομικής σύγχυσης γύρω από το ορυχείο, ήταν όταν η Επιτροπή έκρινε ότι το καταβληθέν ποσό, συν τους τόκους, πρέπει να επιστραφεί στο Ελληνικό Δημόσιο, ενώ ήταν ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος ο οποίος προσέφυγε στο δικαστήριο, σε μια προσπάθεια να προσπαθήσει να εξαφανίσει μια απόφαση όπου οι ιδιώτες επενδυτές θα επέστρεφαν εκατομμύρια στην χρεωκωπημένη κυβέρνηση. Η προσφυγή αυτή δεν έχει ακόμη συζητηθεί.

Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι η οικονομική κρίση χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για να προχωρήσουν σε αμφιλεγόμενα έργα σε όλη την Ελλάδα, από ξενοδοχεία σε προστατευόμενες περιοχές, έως σε προγραμματισμένες υποθαλάσσιες γεωτρήσεις σε μεγάλο βάθος, σε ευαίσθητους θαλάσσιων οικοτόπους.

Τονίζουν ότι μια πανευρωπαϊκή τάση αποδυνάμωσης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από τις κυβερνήσεις που είναι απελπισμένες για προσέλκυση ξένων επενδυτών, ώστε να  πάρουν μπρός οι υποτονικές τους οικονομίες  μέσω σχεδίων ανάπτυξης γρήγορου πλουτισμού.
«Αυτό που βλέπουμε στην Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα ένα μικρό μέρος μιας πολύ μεγαλύτερης εικόνας. Αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία ... [δείχνει ότι] υπάρχει μια πραγματική περιβαλλοντική οπισθοχώρηση η οποία λαμβάνει χώρα », λέει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Διευθύνων Σύμβουλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάδας.

Στο βουνό Κάκαβος, η Άννυ συγκινήθηκε μέχρι δακρύων, καθώς ατένιζε τα καθαρά νερά του χειμάρρου.
"Οικονομία ή περιβάλλον; Για μένα είναι ένα ψεύτικο ερώτημα. Μπορούμε να σκεφτούμε και να συζητήσουμε πριν δράσουμε; «Όχι, δεν υπάρχει χρόνος, υπάρχει μια οικονομική κρίση», ειρωνεύεται. «Είναι σίγουρα μια τραγωδία στα σκαριά".


Τόσο το ελληνικό υπουργείο περιβάλλοντος στην Αθήνα όσο και η Hellas Gold απέρριψε την ευκαιρία να σχολιάσουν αυτήν την ιστορία.

Το άρθρο αυτό έγινε σε συνεργασία με το Ερευνητικό Ταμείο στο Ινστιτούτο Nation.

Περιβαντολλογική Κρίση Περιβάλλον: Τα Ευρωπαϊκά Σχέδια

ΙΣΠΑΝΙΑ: Διερεύνηση για πετρέλαιο από την εταιρεία Scottish Energy Cairn στην περιοχή της Μεσογείου. Οι ειδικοί φοβούνται ότι οι σεισμικές έρευνες θα έχουν αντίκτυπο στα κητοειδή.

ΙΤΑΛΙΑ: Ο Αναπτυξιακός (απορυθμιστικός) Ιταλικός νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, δίνει την ευκαιρία σε fast track γεωτρήσεις πετρελαίου στα ύδατα ανοικτά της Σικελίας, διακινδυνεύοντας την εξαφάνιση του ερυθρού τόνου του Ατλαντικού.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: Αντιλαμβανόμενος ως εμπόδιο για την βιομηχανική ανάπτυξη, ο νόμος περί Εθνικών Οικολογικών Δρυμών,  βρίσκεται στη διαδικασία να καταργηθεί.

ΙΣΠΑΝΙΑ: Αμνηστία χορηγήθηκε σε χιλιάδες αυθαίρετες εξοχικές κατοικίες, μπαρ και βιομηχανικούς χώρους γύρω από ευαίσθητες παράκτιες περιοχές. "Γυρίσαμε πίσω το ρολόι  40 χρόνια", λένε οι ακτιβιστές.

ΙΤΑΛΙΑ: Η κυβέρνηση υπερισχύσε δικαστικής απόφασης προκειμένου να μην κλείσει το μεγαλύτερο εργοστάσιο χάλυβα της Ευρώπης στον Τάραντα, που περιγράφεται ως μια περιβαλλοντική καταστροφή. Ο υπουργός Υγείας σημείωσε ότι «η ανεργία είναι επικίνδυνη για την υγεία των ανθρώπων».

Μετάφραση: LEFTeria-news

ΔΙΑΒΑΣΤΕ-ΔΕΙΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ

REUTERS Η Eldorado, όπως και οι υπόλοιπες εταιρείες εξόρυξης χρυσού, θα καθυστερήσουν έργα. Χάρτης με όλα τα πρότζεκτς των Καναδών

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/07/reuters-eldorado.html

ΚΑΝΑΔΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ. Προς Καναδική Κυβέρνηση: Αποσύρετε τη στήριξη στην Eldorado Gold στη Βόρεια Ελλάδα

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/06/eldorado-gold.html

GLOBE & MAIL (CANADA) "Ιερισσός.Το μεγάλο πρόβλημα της Eldorado" ΚΑΙ "Το σχέδιο εξόρυξης των Καναδών στην Ελλάδα"

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/04/globe-mail-canada-eldorado.html

LIBERATION. Ιερισσός! Ιερισσός!

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/04/liberation.html

VIDEO.FRANCE2. Eλλάδα,το μεγάλο παζάρι? Ρεπορτάζ για το σκάνδαλο των Μεταλλείων στην Χαλκιδική.

http://lefteria-news.blogspot.gr/2012/12/france2-e.html

BLOOMBERG. 2012."Ο Ρουμάνος πρωθυπουργός ζητά να ακυρωθεί η άδεια της Eldorado Gold, λόγω παρατυπιών στη χρήση κυανίου"

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/04/bloomberg-2012-eldorado-gold.html

EL PAIS: Ο πυρετός του χρυσού φτωχαίνει την Ελλάδα

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/04/el-pais.html

VIDEO Η επιδρομή των ΜΑΤ κατά των κατοίκων της Ιερισσού

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/03/video_7.html

VIDEO.Ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης βάζει στην θέση του, τον Καναδό Πρέσβη-πλασιέ της Ελντοράντο.

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/03/video.html

VIDEO.RT."Ελλάδα: Παιδιά δηλητηριάστηκαν με αέρια καθώς τα ΜΑΤ επιτέθηκαν στην χερσόνησο της Χαλκιδικής".

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/03/videort_9.html

Μαρτυρίες κατοίκων της Χαλκιδικής που κρατήθηκαν χωρίς λόγο στο τμήμα εως 16 ώρες.
http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/02/16.html

VIDEO.H αστυνομία γκετοποιεί Ιερισσό και Σκουριές ενώ υπάρχουν ανακοινώσεις φορέων και καταγγελίες δικηγόρων προσαχθέντων.
http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/02/videoh.html

VIDEO.RT."Ελλάδα: Ισχυρη διαδήλωση κατά της εξόρυξης, ταρακουνά την Θεσσαλονίκη"

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/03/videort.html

Ψήφισμα απο το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδας,κατά των "επενδύσεων σε μεταλλεία χρυσού"

http://lefteria-news.blogspot.gr/2012/12/blog-post_7699.html

VIDEO.NEW YORK TIMES."Αμφιλεγόμενη Ελληνική Ανάπτυξη".Ο αγώνας των κατοίκων ενάντια στα μεταλλεία χρυσού. 

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/02/videonew-york-times.html

FRANCE24 "Ιερισσός, η μικρή ελληνική πόλη που δεν ενδίδει στην εξόρυξη χρυσού"

http://lefteria-news.blogspot.gr/2013/04/france24.html