Λίγο πριν τα Χριστούγεννα, συναντήθηκα με τον πρώην Έλληνα υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου και μου έλεγε για το πόσο ενθουσιασμένος ήταν που θα περνούσε τις διακοπές του στο εξωτερικό, όπου - σε αντίθεση με την Ελλάδα - θα μπορούσε να περιφέρεται ελεύθερα χωρίς ασφάλεια. Οι διακοπές του δεν πήγαν όπως τις περίμενε.
Στις 28 Δεκεμβρίου, ο Παπακωνσταντίνου κατηγορήθηκε για αφαίρεση ονομάτων από τη λίστα των Ελλήνων με ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς - την λεγόμενη λίστα Lagarde - και εκδιώχθηκε από το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ. Αυτή την εβδομάδα, οι Έλληνες βουλευτές, θα συζητήσουν αν θα ξεκινήσει μια κοινοβουλευτική έρευνα εναντίον του.
Στις 28 Δεκεμβρίου, ο Παπακωνσταντίνου κατηγορήθηκε για αφαίρεση ονομάτων από τη λίστα των Ελλήνων με ελβετικούς τραπεζικούς λογαριασμούς - την λεγόμενη λίστα Lagarde - και εκδιώχθηκε από το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ. Αυτή την εβδομάδα, οι Έλληνες βουλευτές, θα συζητήσουν αν θα ξεκινήσει μια κοινοβουλευτική έρευνα εναντίον του.
Ο υπόλοιπος κόσμος αγνοεί σε μεγάλο βαθμό αυτή την τελευταία εξέλιξη της πλοκής στην Ελλάδα.
Δεν αποδεικνύει μόνο το είδος της θεσμικής ανεπάρκειας που έχει ρίξει την χώρα σε τόσο μεγάλα προβλήματα, αλλά θα μπορούσε επίσης να σημάνει την αρχή του τέλους για τη σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού - και, ενδεχομένως, το τέλος της ένταξης της Ελλάδας, στην ζώνη του ευρώ.
Η ιστορία ξεκινά στα τέλη του 2010, όταν η τότε υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Christine Lagarde, διένειμε κατάλογο στους ομολόγους της σε όλη την Ευρώπη, με τα ονόματα χιλιάδων καταθετών στο υποκατάστημα της HSBC Holdings Plc, στην Γενεύη Οι περισσότερες χώρες ερεύνησαν τους λογαριασμούς και συγκεντρώθηκαν πολλά εκατομμύρια σε ευρώ και άλλα νομίσματα, απο διαφυγόντες φόρους.
Όχι όμως στην Ελλάδα, μια χώρα που οι διεθνείς πιστωτές έχουν επανειλημμένα επιπλήξει για την ανοχή της στην αχαλίνωτη φοροδιαφυγή. Ενώ στην λίστα Lagarde περιλαμβάνονται περίπου 2.000 Έλληνες καταθέτες, οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις δεν την χρησιμοποιήσετε για να συλλέξουν ούτε ένα σέντ, από τους φοροφυγάδες.
Καμία Εμπιστοσύνη
Οπότε, τι έκανε η κυβέρνηση με τη λίστα; Αυτό εξαρτάται από το ποιον ρωτάτε. Οι περισσότεροι Έλληνες που μιλάω για αυτό το θέμα, μου λένε χωρίς δισταγμό, ότι η λίστα Lagarde χρησιμοποιήθηκε για εκβιασμό. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη γι 'αυτό, αλλά αυτό καταδεικνύει σαφώς το επίπεδο της εμπιστοσύνης που οι Έλληνες έχουν στους πολιτικούς τους.
Ο Παπακωνσταντίνου ήταν ο πρώτος Έλληνας αξιωματούχος που έλαβε την λίστα από την Lagarde. Σε μια τηλεοπτική συνέντευξη του, την περασμένη εβδομάδα, είπε ότι ζήτησε αμέσως από τον ΣΔΟΕ στην Αθήνα να ελέγξει ένα δείγμα των ονομάτων. Στη συνέχεια, ο ίδιος λέει ότι μετέφερε τα δεδομένα σε ένα memory stick και έδωσε την πλήρη λίστα στο Σώμα.
Αφού ο Παπακωνσταντίνου άφησε το γραφείο του ως υπουργός Οικονομικών τον Ιούνιο του 2011, η λίστα εξαφανίστηκε μέχρι το Σεπτέμβριο του 2012, όταν ο σημερινός υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, προφανώς έμαθε την ύπαρξή της από τον Τύπο και δήλωσε ότι ποτέ δεν την έλαβε.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο υπουργός Οικονομικών που υπηρέτησε μεταξύ Παπακωνσταντίνου και Στουρνάρα, απάντησε στην δήλωση Στουρνάρα λέγοντας ότι δεν ήξερε την τύχη της λίστας Lagarde.
Λίγες μέρες αργότερα, ωστόσο, ο ίδιος την παρουσίασε, στις αρχές, δηλώνοντας ότι δεν την είχε διαβάσει ποτέ, αλλά αντ 'αυτού μόνο εν συντομία, της έριξε μια ματιά, παρατηρώντας ότι υπήρχαν τρία ονόματα Εβραίων, σε αυτήν (ό, τι αυτό μπορεί να σημαίνει).
Η κακή διαχείριση της λίστας Lagarde είναι το αποτέλεσμα των εξαιρετικά αδύναμων - και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αποτυχημένων - θεσμών στην Ελλάδα. Ο ΣΔΟΕ θα έπρεπε να είχε πραγματοποιήσει μια πλήρη έρευνα για τα ονόματα στη λίστα, με τον υπουργό Οικονομικών έπειτα, να εγκρίνει μια πορεία δράσης, ώστε να ανακτηθούν τα έσοδα από τους εντοπισμένους φοροφυγάδες.
Αν αυτό το σκάνδαλο, στο οποίο συνέβησαν όλα αυτά, είναι αρκετά κακό, η προτεινόμενη λύση της κυβέρνησης είναι ακόμη χειρότερη.
Αν αυτό το σκάνδαλο, στο οποίο συνέβησαν όλα αυτά, είναι αρκετά κακό, η προτεινόμενη λύση της κυβέρνησης είναι ακόμη χειρότερη.
Στις 28 Δεκεμβρίου, ένα σύνολο 71 μελών του κυβερνώντος συνασπισμού, υπέγραψαν μια αίτηση, ζητώντας για τον Παπακωνσταντίνου - και μόνο – ότι θα πρέπει να διερευνηθούν οι ισχυρισμοί, ότι αφαίρεσε ονόματα τριών συγγενών του, από τη λίστα.
Αν οι βουλευτές στην Ελλάδα ψηφίσουν υπέρ αυτού του σχεδίου, αυτή την εβδομάδα, θα είναι ακόμη μια αντανάκλαση της θεσμικής αποτυχίας στην Ελλάδα.
Κανένα Κίνητρο
Η κατηγορία εναντίον του Παπακωνσταντίνου είναι μετά βίας σαφής. Οι συγγενείς του Παπακωνσταντίνου παρουσίασαν στοιχεία στο ΣΔΟΕ, ότι οι καταθέσεις τους στην Ελβετία ήταν νόμιμες και κανονικά δηλωμένες. Εάν τα στοιχεία αυτά γίνουν αποδεκτά, τότε ο πρώην υπουργός Οικονομικών δεν είχε κανένα προφανές κίνητρο για την αφαίρεση των ονομάτων τους, θέτοντας τώρα το ερώτημα αν ο ίδιος ή κάποιος άλλος το έκανε και γιατί.
Πιο σημαντικό, ο Παπακωνσταντίνου είναι μόνο ένας από τους πολλούς ανθρώπους που εμπλέκονται.
Η ανάμνηση του Βενιζέλου από τη λίστα εξελίσσεται, όπως εξελίσσεται και το σκάνδαλο. Αυτός, όχι μόνο απέτυχε να ξεκινήσει μια έρευνα σχετικά με τα ονόματα που περιλαμβάνονται στην λίστα, αλλά πήρε επίσης την λίστα μαζί του, όταν έφυγε από το γραφείο. Δεν θα έπρεπε ο Βενιζέλος να βρίσκεται επίσης, υπό έρευνα; Επιπλέον, κάθε πλήρης έρευνα θα πρέπει να περιλαμβάνει τα ανώτερα μέλη του ΣΔΟΕ, οι οποίοι έλαβαν τη λίστα από τον Παπακωνσταντίνου και επίσης, ξέμεινε στα χέρια τους.
Η προτεινόμενη κοινοβουλευτική έρευνα εναντίον Παπακωνσταντίνου έχει ήδη ενοχλήσει κάποιους στην Ελλάδα. Την περασμένη εβδομάδα, δύο μέλη της Δημοκρατικής Αριστεράς εκδιώχθηκαν από το κόμμα τους γιατί απαιτούσαν μια πιο ολοκληρωμένη έρευνα. Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και η νεο-φασιστική Χρυσή Αυγή, έχουν ζητήσει επίσης να συμπεριληφθούν και οι πρώην πρωθυπουργοί στην έρευνα.
Η πραγματική απειλή για την κυβέρνηση, ωστόσο, προέρχεται από το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχει σημασία ποιός διερευνάται, ο ΣΥΡΙΖΑ στέκεται εκεί, να κερδίσει υποστήριξη από το έπος της Λιστας-Lagarde, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο κόμμα, ήταν ξένο, προς το χαλαρό πολιτικό κατεστημένο που διέλυσε την Ελλάδα μεχρι τα θεμέλια.
Η πραγματική απειλή για την κυβέρνηση, ωστόσο, προέρχεται από το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν έχει σημασία ποιός διερευνάται, ο ΣΥΡΙΖΑ στέκεται εκεί, να κερδίσει υποστήριξη από το έπος της Λιστας-Lagarde, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο κόμμα, ήταν ξένο, προς το χαλαρό πολιτικό κατεστημένο που διέλυσε την Ελλάδα μεχρι τα θεμέλια.
Μέχρι στιγμής, ο κυβερνητικός συνασπισμός έχει καταφέρει να παραμείνει στην εξουσία, διότι κανένα κόμμα δεν είχε το κίνητρο να τον ρίξει. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μπεί μπροστά στην επίθεση, απαιτώντας, η έρευνα για την λίστα να περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικούς και αξιωματούχους. Το κόμμα μυρίζει μάλλον την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ και μπαίνει για να το τελειώσει.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να χρησιμοποιήσει το σκάνδαλο της λίστας Lagarde, για να έρθει εγγύτερα, στην προσέλκυση αρκετής υποστήριξης, ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας, μπορούμε να αναμένουμε ότι θα υποκινήσει ακόμα περισσότερο το, κάτα της λιτότητας αίσθημα, του εκλογικού σώματος, από ό, τι έχουμε δει μέχρι σήμερα, με στόχο την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να χρησιμοποιήσει το σκάνδαλο της λίστας Lagarde, για να έρθει εγγύτερα, στην προσέλκυση αρκετής υποστήριξης, ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας, μπορούμε να αναμένουμε ότι θα υποκινήσει ακόμα περισσότερο το, κάτα της λιτότητας αίσθημα, του εκλογικού σώματος, από ό, τι έχουμε δει μέχρι σήμερα, με στόχο την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές.
Αδύνατες οι μεταρρυθμίσεις
Η δημόσια κατακραυγή θα κάνει τα περαιτέρω μέτρα λιτότητας και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σχεδόν αδύνατο να εφαρμοστούν και βουλευτές του κοινοβουλίου θα μπορούσαν, πιθανότατα να συνεχίζουν να παραιτούνται, υπό την πίεση των διεθνών πιστωτών να τηρηθούν οι στόχοι των δανείων που κρατούν την Ελλάδα στη ζωή. Ο αριθμός των βουλευτών του κυβερνητικού συνασπισμού, στο κοινοβούλιο των 300 εδρών, έχει ήδη συρρικνωθεί σε 164 από 179 που ήταν στις εκλογές του Ιουνίου.
Οι περισσότεροι αναλυτές εξισώνουν μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα με την έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ, δεδομένης της απειλής πολέμου, του αρχηγού του κόμματος, Αλέξη Τσίπρα, πριν από τις εκλογές του Ιουνίου. Η γλώσσα του κόμματος έχει μαλακώσει πρόσφατα, με τον Τσίπρα να εναλλάσει τις απαιτήσεις του, απο ένα μορατόριουμ για τις πληρωμές του χρέους, σε εκκλήσεις για μια πιο εποικοδομητική διάσκεψη για το χρέος, ώστε να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους. Αυτή την εβδομάδα, ο Τσίπρας ξεκίνησε μια έντονη καμπάνια δημοσίων σχέσεων στην Γερμανία και στις ΗΠΑ, για να διαχειριστεί την εικόνα του κόμματός του, στο εξωτερικό.
Οι περισσότεροι αναλυτές εξισώνουν μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα με την έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ, δεδομένης της απειλής πολέμου, του αρχηγού του κόμματος, Αλέξη Τσίπρα, πριν από τις εκλογές του Ιουνίου. Η γλώσσα του κόμματος έχει μαλακώσει πρόσφατα, με τον Τσίπρα να εναλλάσει τις απαιτήσεις του, απο ένα μορατόριουμ για τις πληρωμές του χρέους, σε εκκλήσεις για μια πιο εποικοδομητική διάσκεψη για το χρέος, ώστε να επαναδιαπραγματευθεί τους όρους. Αυτή την εβδομάδα, ο Τσίπρας ξεκίνησε μια έντονη καμπάνια δημοσίων σχέσεων στην Γερμανία και στις ΗΠΑ, για να διαχειριστεί την εικόνα του κόμματός του, στο εξωτερικό.
Αλλά και πάλι, μπορεί και όχι.
Μετά την απόφαση των ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών στα τέλη του 2012 να χορηγήσουν στην Ελλάδα κάποια ελάφρυνση του δημόσιου χρέους, οι περισσότεροι επενδυτές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το προβλημστικό παιδί της ζώνης του ευρώ, θα παρέμενε άφαντο, τουλάχιστον μέχρι μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2013.
Το έπος της λίστας Lagarde θα μπορούσε να μας ξανακάνει να εστιάσουμε στην Ελλάδα, νωρίτερα από ό, τι θα περίμενε κανείς.
Just before Christmas, I met with former Greek Finance Minister George Papaconstantinou, and he talked about how excited he was to spend the holidays abroad, where -- unlike in Greece -- he could roam freely without a security detail. His holiday didn’t go quite as expected.
On Dec. 28, Papaconstantinou was accused of removing names from a list of Greeks with Swiss bank accounts -- the so-called Lagarde list -- and he was expelled from the socialist Pasok party. This week, Greek legislators will debate whether to start a parliamentary investigation against him.
.The rest of the world has largely ignored this latest twist of the plot in Greece. Not only does it demonstrate the kind of institutional failure that has landed the country in so much trouble, but it could also mark the beginning of the end for the current coalition government -- and possibly for Greece’s euro- area membership, as well.
The story begins in late 2010, when then French Finance Minister Christine Lagarde distributed a list to her counterparts around Europe with the names of thousands of depositors at the Geneva branch of HSBC Holdings Plc. Most countries investigated the accounts and collected many millions of euros and other currencies in unpaid taxes.
Not so in Greece, a country that international creditors have repeatedly lambasted for its tolerance of rampant tax evasion. While the Lagarde list included about 2,000 Greek depositors, successive Greek governments did not use it to collect a single cent from tax evaders.
No Trust
So what did the government do with the list? That depends on whom you ask. Most Greeks I speak to about this tell me without hesitation that the Lagarde list was used for extortion. There is no proof of this, but it demonstrates clearly the level of trust that Greeks have in their politicians.
Papaconstantinou was the first Greek official to receive the list from Lagarde. In a TV interview last week, he said he immediately asked the Financial Crimes Squad in Athens to check a sample of names. Then he says he transferred the data onto a memory stick and gave the full list to the squad.
After Papaconstantinou left office as finance minister in June 2011, the list disappeared until September 2012, when the current finance minister, Yannis Stournaras, apparently learned of its existence from the press and said he had never received it. Evangelos Venizelos, the finance minister serving between Papaconstantinou and Stournaras, responded to Stournaras’s statement by saying he didn’t know the whereabouts of the Lagarde list. A few days later, he nevertheless presented it to the authorities, declaring that he had never read it but instead only briefly glanced at it, noticing that there were three Jewish names on it (whatever that means).
The mishandling of the Lagarde list is the result of extremely weak -- and, in some cases, failed -- institutions in Greece. The Financial Crimes Squad should have conducted a full investigation of the names on the list, with the finance minister then authorizing a course of action to recoup revenue from identified tax evaders.
That this scandal should have happened at all is bad enough, yet the government’s proposed remedy is worse. On Dec. 28, a total of 71 members of the ruling coalition signed a petition demanding that Papaconstantinou -- alone -- should be investigated, for allegedly removing the names of three of his relatives from the list.
If Greece’s parliamentarians vote in favor of this plan this week, it would be yet another reflection of institutional failure in Greece.
No Motive
The accusation against Papaconstantinou is hardly clear- cut. Papaconstantinou’s relatives have presented evidence to the Financial Crimes Squad that their deposits in Switzerland were legal and properly declared. If this evidence is accepted, then the former finance minister had no obvious motive for removing their names, raising the question of whether he, or someone else, did so and why.
More important, Papaconstantinou is only one of many people involved. Venizelos’s recollection of the list evolved as the scandal unfolded. He not only failed to start an investigation into the names on the list, but also took the list with him when he left office. Should Venizelos not be under investigation, as well? Additionally, any complete inquiry should include senior members of the crimes squad, who received the list from Papaconstantinou and also sat on their hands.
The proposed parliamentary investigation against Papaconstantinou has already ruffled some Greek feathers. Last week, two members of the Democratic Left were expelled from their party for demanding a more complete inquiry. The Independent Greeks and neo-fascist Golden Dawn parties have demanded that former prime ministers also be included in the investigation.
The real threat to the government, however, comes from the main opposition party, Syriza. No matter who is investigated, Syriza stands to gain support from the Lagarde-list saga given the party’s status as an outsider to the cozy political establishment that has run Greece into the ground.
So far, the coalition has managed to hold on to power because no party has had the incentive to bring it down. But this may be changing. Syriza has led the charge in demanding that the Lagarde-list inquiry include a number of politicians and officials. The party probably smells Pasok’s weakness and is going in for the kill.
If Syriza can use the Lagarde-list scandal to come close to attracting enough support to form a majority government, we can expect it to incite even more anti-austerity sentiment in the electorate than we have seen so far, with the goal of forcing early elections.
Impossible Reforms
The public outcry would make further austerity measures and structural reforms almost impossible to implement, and members of parliament would probably continue to resign under pressure from international creditors to meet target conditions for the loans that keep Greece afloat. The coalition’s numbers in the 300-seat parliament have already dwindled to 164 from 179 since the June election.
Most analysts equate a Syriza government in Greece with the country’s exit from the euro area, given party leader Alexis Tsipras’s saber rattling before the June election. The party’s language has softened recently, with Tsipras swapping demands for a moratorium on debt payments with calls for a more constructive debt conference to renegotiate the terms. This week, Tsipras began a public-relations blitz in Germany and the U.S. to manage his party’s image abroad.
So once in government, Syriza might just back down and fall into line with the demands of the European Union, the European Central Bank and the International Monetary Fund. Then again, it might not. Following the decision of European finance ministers in late 2012 to grant Greece some public-debt relief, most investors concluded that the euro area’s problem child would remain out of sight, at least until after the German elections in September 2013. The Lagarde-list saga could bring Greece back into focus earlier than anyone was expecting.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.